Sage là loại cây mọc lâu năm có lá màu xanh bạc (và hoa màu tím vào cuối mùa Xuân hay mùa Hè) với hương thơm đặc trưng. Nó được trồng nhiều tại Trung Đông và Địa Trung Hải, nhưng nay đã có tại Bắc Mỹ cùng nhiều nơi trên thế giới.
Cây Sage thông thường (Salvia officinalis) trong chậu (hadinhph)
Sage có tên khoa học
Salvia officinalis thuộc họ Lamiaceae.
Nó còn được gọi nhiều tên khác như Common Sage, Dalmatian Sage, Garden Sage,
Meadow Sage, Scarlet Sage, True Sage, golden sage, kitchen sage, culinary sage và
broadleaf sage. Từ khá lâu, Sage được dùng rộng rãi như một loại gia vị cho nhiều
loại thực phẩm cũng như là một dược liệu quan trọng trong y học cổ truyền ở La
mã, Hy Lạp, châu Mỹ La tinh dùng điều trị các chứng bệnh khác nhau bao gồm động
kinh, viêm, tê thấp, run, tê liệt, tăng đường huyết..v.v. Nhưng thường nền y học cổ truyền không được chứng minh cùng xác nhận
trong các nghiên cứu, và thử nghiệm khoa học hiện nay.
Cây Xô Thơm Tây Ban Nha (Salvia lavandulaefolia)
Sage có nhiều loại nhưng dùng nhiều nhất là Salvia officinalis thường được
gọi "Sage thông thường". Loại thứ hai được sử dụng phổ biến là Salvia
lavandulaefolia. Nó có cùng một thành phần với Salvia officinalis, nhưng chứa
rất ít hóa chất thujone.
Cây Sage được dùng nhiều cách khác nhau như ngâm rượu, chất chiết xuất,
trà (với lá phơi khô), và thuốc viên con nhộng. Phổ thông nhất là trà, cùng thuốc
viên trong thực phẩm bổ sung.
Hoa cây Sage thông thường (Salvia officinalis)
Source: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Salvia_officinalis0.jpg#/media/File:Salvia_officinalis0.jpg
By Kurt
Stüber [1] - caliban.mpiz-koeln.mpg.de/mavica/index.html part of www.biolib.de,
CC BY-SA 3.0,
Một số nghiên cứu với cây Sage cho kết quả không rỏ ràng, và mâu thuẫn vì
rất ít hiệu quả hoặc không có hiệu quả cho việc chửa các bệnh sau:
Chứng mất trí nhớ Alzheimer: Dùng hai loại Sage (Salvia officinalis và
Salvia lavandulaefolia) trong 4 tháng có thể giảm chứng mất trí nhớ, tiếp nhận
các kiến thức nhanh hơn cho những người bệnh từ nhẹ đến trung bình.
Bệnh thần kinh: Uống Salvia officinalis hay Sage Tây Ban Nha Salvia
lavandulaefolia dường như cải thiện trí nhớ, sự tỉnh táo, và sự chú ý ở người bệnh.
Nhưng khi dùng nó ở dạng hương liệu sẽ giúp người bệnh có sự lanh lẹ nhưng
không tăng cường trí nhớ và chú ý.
Bệnh "cold sores":Bệnh "cold sores" do virus herpes simplex type 1 (HSV-1) gây ra
các mụn giộp nhỏ quanh miệng và dể lây lan. Gần 80% nguòi lớn dể mắc chứng bệnh
này.
Dùng kem có hổn hợp Sage (Salvia officinalis) và rhubarb (Rheum
officinale, Rheum palmatum) thoa lên các mụn giộp này hiệu quả như dùng kem
Acyclovir (Zovirax). Kem chiết xuất với hổn hợp Sage và rhubarb có kết quả mau
hơn là chỉ dùng riêng Sage.
Bệnh cao cholesterol: Uống Sage (Salvia officinalis) ba lần ngày trong 2
tháng có thể giảm cholesterol xấu low-density lipoprotein (LDL) và chất béo
trong máu (triglycerides). Đồng thời, nó làm tăng cholesterol tốt high-density
lipoprotein (HDL) nơi những người bệnh cao cholesterol.
Suy giảm trí nhớ: Uống Sage loại thông thường (Salvia officinalis) hay
Sage Tây Ban Nha (Salvia lavandulaefolia) dường như cải thiện trí nhớ ở người lớn
khỏe mạnh. Tuy nhiên, nó không cải thiện trí nhớ khi được sử dụng làm hương liệu.
Triệu chứng mãn kinh: Các nghiên cứu ban đầu cho thấy dùng chất chiết xuất
Sage thông thường có tên Sage Menopause, Bioforce AG trong 8 tuần cải thiện triệu
chứng của mãn kinh, đặc biệt là các cơn nóng bừng. Ngoài ra, các nghiên cứu
khác gợi ý rằng dùng hỗn hợp Sage (Salvia officinalis) và chiết xuất cây
Alfalfa trong 3 tháng làm giảm các cơn nóng và đổ mồ hôi ban đêm.
Không đủ bằng chứng khoa hoc trị các bệnh sau:
Sưng amidan - Viêm cổ họng - Ăn không ngon - Đau bụng. - Khô miệng - Ung
thư phổi - Đau nhức trong thời gian có kinh - Hen suyễn - Bệnh tiêu chảy - Đầy
bụng - Ra qúa nhiều mồ hôi.
Đau sau phẫu thuật: Dùng Sage (Salvia officinalis) dường như làm tăng
nguy cơ nhiễm trùng sau phẫu thuật so với benzydamine hydrochloride.
Hỏi ý kiến bác sĩ của bạn trước khi quyết định uống trà sage thường
xuyên. Số lượng trà sage mà bạn uống mỗi ngày tùy thuộc vào sức khoẻ, độ tuổi
hay cân nặng của bạn. Chỉ có bác sĩ gia đình của bạn mới cho lời khuyên là bạn
uống được trà này hay không. Nếu được thì uống bao nhiêu, và thời gian bao
lâu.
Dùng từ 1 đến 3 g lá Sage khô trong 1 ly nước sôi. Theo trung tâm Y tế Đại
học Pittsburgh, người lớn có thể uống đến 3 chén trà mỗi ngày.
Uống quá nhiều trà Sage có thể gây chóng mặt, đau bụng, buồn nôn hoặc ói
mữa. Trong trường hợp nặng, nó có thể gây tổn thương gan hoặc động kinh.
Sage an toàn khi dùng số lượng ít khi nấu ăn, làm trà, dùng uống như thực
phẩm bổ sung hay thoa lên da (dạng cream) trong thời gian ngắn(có thể lâu đến 4
tháng).
Nếu dùng Sage quá nhiều hoặc trong một thời gian dài có thể gây nguy hại
cho cơ thể. Một số loại sage như Salvia officinalis có chứa một hóa chất gọi là
thujone. Hoá chất này có thể gây co giật, tổn thương gan, thận và hệ thần kinh
dẩn đến khó thở, bồn chồn, lo lắng, buồn ngủ, nôn mửa, chóng mặt, nhịp tim
nhanh. Số lượng thujone thay đổi tùy theo loại cây trồng, thời điểm thu hoạch,
điều kiện nuôi trồng cùng nhiều yếu tố khác.
Lưu ý đặc biệt:
Tuyệt đối không dùng khi đang mang thai (hay nghi ngờ có thai) và cho con
bú. Hóa chất Thujone có thể làm sẩy thai, và giảm lượng sữa mẹ.
Bệnh tiểu đường: Sage có thể làm giảm lượng đường trong máu ở người bị tiểu
đường. Theo dõi các dấu hiệu bạn bị hạ đường huyết nếu bạn sử dụng Sage. Liều
thuốc trị tiểu đường phải được điều chỉnh do bác sĩ của bạn
Tình trạng nhạy cảm với hoóc môn(Hormone) như ung thư vú, ung thư tử
cung, ung thư buồng trứng, hoặc u xơ tử cung: Sage Tây Ban Nha (Salvia
lavandulaefolia) có thể có tác dụng tương tự như hormone nữ estrogen. Nên tránh
dùng bất kỳ loại Sage nào nếu bạn bị các chứng bệnh trên.
Huyết áp cao, huyết áp thấp: Sage Tây Ban Nha (Salvia lavandulaefolia) có
thể làm tăng huyết áp ở một số người bị huyết áp cao, trong khi đó Sage thông
thường(Salvia officinalis) có thể hạ huyết áp ở người có huyết áp thấp. Hãy
tránh dùng nếu bạn có các chứng bệnh về huyết áp.
Chứng động kinh: Sage thông thường (Salvia officinalis) chứa một lượng
đáng kể thujone, một loại hóa chất có thể
gây động kinh. Nếu bạn mắc chứng động kinh, không nên dùng nhiều loại Sage này.
Phẫu thuật: Như bạn biết Sage thông thường có thể ảnh hưởng đến lượng đường
trong máu.Nó có thể ảnh hưởng vào lượng đường trong máu trong và sau khi phẫu
thuật. Dừng sử dụng Sage thông thường ít nhất 2 tuần trước khi phẫu thuật theo
lịch trình.
Sage tương tác với các loại thuốc tây y sau:
Thuốc trị bệnh tiểu đường
Sage có thể làm giảm lượng đường trong máu. Uống Sage với các loại thuốc tiểu đường có thể
gây ra giảm lượng đường trong máu. Kiểm soát lượng đường trong máu và lượng thuốc
tiểu đường của bạn có thể cần phải thay đổi(theo ý kiến bác sĩ)
Thuốc dùng để ngừa động kinh tương tác với Sage
Sage và các loại thuốc dùng ngăn ngừa động kinh ảnh hưởng đến các hóa chất
trong não. Dùng sage có thể làm giảm hiệu quả của thuốc được sử dụng để ngăn ngừa
chứng động kinh.
Thuốc an thần tương tác với Sage
Sage có thể gây buồn ngủ và hôn mê. Các loại thuốc gây buồn ngủ được gọi
là thuốc an thần. Uống Sage cùng với các thứ thuốc an thần có thể gây buồn ngủ
quá nhiều.
Sources:
By Kurt
Stüber [1] - caliban.mpiz-koeln.mpg.de/mavica/index.html part of www.biolib.de,
CC BY-SA 3.0,
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét